Bộ phim có thời lượng 36 phút do ông Đào Thanh Tùng đạo diễn và biên kịch, kể về ông André Menras, một người Pháp có cảm tình đặc biệt với Việt Nam. Ông là nhân chứng lịch sử trong nhiều giai đoạn cách mạng Việt Nam, từ thời chống thực dân Pháp, đến kháng chiến chống Mỹ và kéo dài đến nay.

Năm 2009, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cấp thẻ chứng minh lấy họ tên ông là Hồ Cương Quyết, công nhận là công dân Việt Nam.

Nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trao phiến đá tạc chữ "Tâm", ghi nhận tấm lòng của ông Hồ Cương Quyết gắn bó máu thịt với Việt Nam từ thời chiến đến thời bình.

Cảm nhận về tính cách cũng như tấm lòng của ông Hồ Cương Quyết, đạo diễn Đào Thanh Tùng muốn tái hiện lại những hình ảnh chân thật về cuộc sống cũng như con người ông trong phim tài liệu. Đạo diễn nói: "Mặc dù sinh ra, lớn lên ở nước Pháp nhưng anh Quyết đã thể hiện tình yêu mãnh liệt với Việt Nam. Anh sống tử tế, hết lòng với quê hương thứ hai của mình. Đến nay, dù tuổi đã tròn 60, anh vẫn quyết làm điều gì đấy để giữ nguyên vẹn tình yêu của mình với đất nước, con người Việt Nam”.

Từ lâu, André Menras (Hồ Cương Quyết) đã trở nên quen thuộc với nhiều người Việt. Tháng 9/1968, chàng trai 23 tuổi André Menras sang Việt Nam dạy học. Tháng 7/1970, anh cùng bạn Jean Pierre Debris phất cờ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và rải truyền đơn chống cuộc chiến xâm lược của Mỹ trước tòa nhà Quốc hội chính quyền Sài Gòn. Sau đó, André bị bắt và giam cầm tại khám Chí Hòa. Tết 1971, một người bạn tù trí thức đặt tên cho ông là Hồ Cương Quyết.

Năm 1972, André Menras và Jean Pierre Debris bị chính quyền Sài Gòn trục xuất. Từ đó, hai người đi vòng quanh thế giới để tuyên truyền rồi viết sách tố cáo tội ác của Mỹ và chính quyền Sài Gòn. Cuốn Thoát khỏi ngục tù Sài Gòn - Chúng tôi tố cáo của hai ông được dịch ra nhiều thứ tiếng, tạo phong trào phản đối chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam trên khắp thế giới. Sau ngày Việt Nam thống nhất, năm 1977 André Menras được Chính phủ nước ta mời sang thăm.

Quay lại Việt Nam năm 2002, ông lập Hiệp hội Phát triển - Trao đổi sư phạm Pháp - Việt. Từ năm 2004 đến nay, ông đều đặn sang Việt Nam trao tặng học bổng cho trẻ em nghèo hiếu học. Ông cùng ăn ở, kéo lưới đánh bắt cá với người dân Quảng Ngãi để thực hiện phim tài liệu về đời sống ngư dân.

Ông Hồ Cương Quyết (phải) kéo lưới, đánh bắt cá cùng ngư dân huyện đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi. Ảnh: Trí Tín.

Hiện André Menras mang hai quốc tịch Pháp - Việt, với một suy nghĩ bất biến: “Sự tình cờ ngẫu nhiên của cuộc sống và lịch sử đã trao cho tôi nhiệm vụ đoàn kết với Việt Nam”.

Dự kiến cuối tháng 5, ông Hồ Cương Quyết sẽ từ Pháp về Việt Nam, đến Quảng Ngãi để trao tiền hỗ trợ cho ngư dân huyện đảo Lý Sơn và xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Số tiền này quyên góp được qua các buổi chiếu bộ phim tài liệu André Menras - Một người Việt tại châu Âu thời gian qua. Phim cũng được ra mắt trong nước dịp này.

Trí Tín